Những động từ dễ gây nhầm lẫn

34. Những động từ dễ gây nhầm lẫn

Những động từ ở bảng sau rất dễ gây nhầm lẫn về mặt ngữ nghĩa, chính tả hoặc phát âm.

Nội động từ
Nguyên thể	Quá khứ (P1)	Quá khứ phân từ (P2)	Verb-ing
rise lie sit	rose lay sat	risen lain sat	rising lying sitting

Ngoại động từ
Nguyên thể	Quá khứ (P1)	Quá khứ phân từ (P2)	Verb-ing
raise lay set	raised laid set	raised laid set	raising laying setting

• To rise : Dâng lên, tự nâng lên, tự tăng lên.
  The sun rises early in the summer.
  Prices have risen more than 10% this year.
  He rose early so that he could play golf before the others.
  When oil and water mix, oil rises to the top.

• To raise smt/sb: Nâng ai, cái gì lên.
  The students raise their hands in class.
  OPEC countries have raised the price of oil.

• To lie: Nằm, ở, tại.
  To lie in: ở tại
  To lie down: nằm xuống.
  To lie on: nằm trên.
  The university lies in the western section of town.
  Don't disturb Mary, she has laid down for a rest.
  * Lưu ý: Cần phân biệt động từ này với to lie (nói dối) trong mẫu câu to lie to sb about smt (nói dối ai về cái gì):
  He is lying to you about the test.

• To lay smt: đặt, để cái gì vào vị trí nào đó
  To lay smt on: đặt trên
  To lay smt in: đặt vào
  To lay smt down: đặt xuống.
  Don't lay your clothes on the bed.
  The enemy soldiers laid down their weapons and surrendered.
  
  * Lưu ý: Thời hiện tại của động từ này rất dễ ngây nhầm lẫn với quá khứ đơn giản của động từ to lie. Cần phải phân biệt bằng ngữ cảnh cụ thể.

• To sit: ngồi
  To sit in: ngồi tại, ngồi trong.
  To sit on: ngồi trên (đã ngồi sẵn).
  To set = to put, to lay: đặt, để.
  We are going to sit in the fifth row at the opera.
  After swimming, she sat on the beach to dty off.
  Nobody has sat through as many boring lectures as Petes has.
  
  * Lưu ý: Phát âm hiện tại đơn giản của động từ này rất dễ lẫn với Simple past của to sit.

• To set smt: đặt cái gì, bày cái gì, để cái gì
  The little girl help her father set the table every night.
  The botanist set his plants in the sun so that they would grow.

• Một số các thành ngữ dùng với các động từ trên:

  • to set the table for: bầy bàn để.
    My mother has set the table for the family dinner.

  • to lay off (workers. employees): cho thôi việc, giãn thợ.
    The company had to lay off twenty-five employees because of a production slowdown.

  • to set (broken bone) in: bó những cái xương gẫy vào.
    Dr.Jacobs has set many broken bones in plaster casts.

  • to set one's alarm for: Đặt đồng hồ báo thức vào lúc.
    John set his alarm for six o'clock.

  • to set fire to: làm cháy
    While playing with matches, the children set fire to the sofa.

  • to raise (animals, plants) for a living: trồng cái gì, nuôi con gì bán để lấy tiền.
    That farmer raises chickens for a living.

Mệnh đề thể hiện sự nhượng bộ

33. Mệnh đề thể hiện sự nhượng bộ

Đó là loại mệnh đề diễn đạt hai ý trái ngược trong cùng một câu.

33.1 Despite/Inspite of (bất chấp, cho dù, ...)

Đằng sau hai cụm từ này phải dùng một danh từ hoặc ngữ danh từ, không được dùng một câu hoàn chỉnh.

Despite his physical handicap, he has become a successful businessman.
In spite of his physical handicap, he has become a successful businessman.
Jane will be admitted to the university in spite of her bad grades.
Jane will be admitted to the university despite her bad grades.

33.2 Although/Even though/Though (mặc dầu)

Đằng sau 3 cụm từ này phải dùng một mệnh đề hoàn chỉnh (có cả chủ ngữ và động từ), không được dùng một danh từ.

Although he has a physical handicap, he has become a successful businessman.
Jane will be admitted to the university even though she has bad grades.

Nếu though đứng một mình, cuối câu, tách biệt khỏi câu chính bởi dấu phẩy thì nó mang nghĩa tuy nhiên.

He promised to call me, till now I haven't received any call from him, though.

33.3 However + adj + S + linkverb = dù có .... đi chăng nữa thì ....

However strong you are, you can't move this rock.

33.4 Although/ Albeit + Adjective/ Adverb/ Averbial Modifier

Her appointment was a significant, althought/ albeit temporary success.
Việc bà ấy được bổ nhiệm là một thành công quan trọng, nhưng dẫu sao cũng chỉ là nhất thời)

Her performed the task well, althought/ albeit slowly
Anh ta thực hiện nhiệm vụ đó khá tốt, tuy rằng chậm.

to know, to know how

32. to know, to know how.

• Know how thường được dùng để thể hiện một người có kỹ năng hoặc có khả năng để làm một việc gì đó. Do đó nó thường được dùng trước một động từ ở dạng nguyên thể (có to).

S + know how + [verb in infinitive] ....

Bill know how to play tennis well.
Mai and her sisters know how to prepare Chinese food.
Do you know how to use this kind of ATM?

Đằng sau to know how cũng có thể dùng một mệnh đề để diễn đạt khả năng hoặc sự bắt buộc.
At a glance, she knew how she could solve this math problem.

• Know, ngược lại, thường được dùng trước một danh từ, một ngữ giới từ hoặc một mệnh đề.

Jason knew the answer to the teacher's question. (a noun)
No one know about his accepting the new position. (a prepositional phrase)
I didn't know that you were going to France. (a sentence)

Lối nói bao hàm (inclusive)

31. Lối nói bao hàm (inclusive)

Đó là lối nói gộp hai ý trong câu làm một thông qua một số các cụm từ. Hai thành phần trong câu phải tương đương nhau về mặt từ loại: danh từ với danh từ, tính từ với tính từ, ...

31.1 Not only ..... but also (không những ... mà còn)

Robert is not only talented but also handsome. (adjective-adjective)
He writes not only correctly but also neatly. (adverb-adverb)
She can play not only the guitar but also the violin. (noun-noun)
She not only plays the piano but also composes music. (verb-verb)

Thành phần sau but also thường quyết định thành phần sau not only.

Incorrect: He is not only famous in Italy but also in Switzerland.
Correct: He is famous not only in Italy but also in Switzerland.

31.2 As well as (vừa ... vừa ...)

Cũng giống như cấu trúc trên, các thành phần đằng trước và đằng sau cụm từ này phải tương đương với nhau.

Robert is talented as well as handsome. (adjective-adjective)
He writes correctly as well as neatly. (adverb-adverb)
She plays the guitar as well as the violin. (noun-noun)
Paul plays the piano as well as composes music. (verb-verb)

Không được nhầm thành ngữ này với as well as của hiện tượng đồng chủ ngữ mang nghĩa cùng với.

The teacher, as well as her students, is going to the concert.
My cousins, as well as Tim, have a test tomorrow.

31.3 Both ..... and... (vừa ... vừa)

Công thức dùng giống hệt như Not only .... but also. Both chỉ được dùng với and, không được dùng với as well as.

Robert is both talented and handsome.
Paul both plays the piano and composes music.

Câu giả định (subjunctive)

30. Câu giả định (subjunctive)

Câu giả định hay còn gọi là câu cầu khiến là loại câu đối tượng thứ nhất muốn đối tượng thứ hai làm một việc gì. Câu giả định có tính chất cầu khiến chứ không mang tính ép buộc như câu mệnh lệnh. Trong câu giả định, người ta dùng dạng nguyên thể không có to của các động từ sau một số động từ chính mang tính cầu khiến. Thường có that trong câu giả định trừ một số trường hợp đặc biệt.

30.1 Dùng với would rather that

Ngữ pháp hiện đại ngày nay đặc biệt là ngữ pháp Mỹ cho phép dùng would rather mà không cần dùng that trong loại câu này.

We would rather (that) he not take this train.

30.2 Dùng với động từ.

Bảng sau là những động từ đòi hỏi mệnh đề sau nó phải ở dạng giả định và trong câu bắt buộc phải có that trong trường hợp đó.

advise demand prefer require

ask insist propose stipulate

command move recommend suggest

decree order request urge

Động từ sau chủ ngữ 2 ở dạng nguyên thể không chia bỏ to. Nếu muốn thành lập thể phủ định đặt not sau chủ ngữ 2 trước nguyên thể bỏ to.

Subject + verb + that + subject + [verb in simple form] + ...

The doctor suggested that his patient stop smoking.
The doctor suggested that his patient not stop smoking.

Nếu bỏ that đi thì chủ ngữ 2 sẽ trở về dạng tân ngữ và động từ sau nó trở về dạng nguyên thể có to, câu mất tính chất giả định, trở thành một dạng mệnh lệnh thức gián tiếp.

The doctor suggested his patient to stop smoking.
The doctor suggested his patient not to stop smoking.

Trong ngữ pháp Anh-Anh trước động từ ở mệnh đề 2 thường có should, người Anh chỉ bỏ should khi sau nó là động từ to be nhưng ngữ pháp Anh-Mỹ không dùng should cho toàn bộ động từỏơ mệnh đề 2.

30.3 Dùng với tính từ.

Bảng sau là một số các tính từ đòi hỏi mệnh đề sau nó phải ở dạng giả định, trong câu bắt buộc phải có that và động từ sau chủ ngữ 2 ở dạng nguyên thể bỏ to.

advised necessary recommended urgent

important obligatory required imperative

mandatory proposed suggested

Lưu ý rằng trong bảng này có một số tính từ là phân từ 2 cấu tạo từ các động từ ở bảng trên. Nếu muốn cấu tạo phủ định đặt not sau chủ ngữ 2 trước nguyên thể bỏ to.

It + be + adj + that + S + [verb in simple form]

It is necessary that he find the books.
It is necessary that he not find the books.
It has been proprosed that we change the topic.
It has been proprosed that we not change the topic.

Nếu bỏ that đi thì chủ ngữ 2 sẽ biến thành tân ngữ sau giới từ for, động từ trở về dạng nguyên thể có to và câu mất tính chất giả định trở thành dạng mệnh lệnh thức gián tiếp.

It is necessary for him to find the books.
It is necessary for him not to find the books.
It has been proprosed for us to change the topic.
It has been proprosed for us not to change the topic.

Lưu ý:

• Câu giả định dùng với 2 loại trên thường được dùng trong các văn bản hoặc thư giao dịch diễn đạt lời đề nghị từ phía A -> B mà không có tính bắt buộc.

• Không chỉ có động từ và tính từ mới được dùng theo dạng này, tất cả các danh từ xuất phát từ những động từ và tính từ trên đều buộc mệnh đề sau nó phải ở dạng giả định, nếu như nó diễn đạt các yếu tố trên.
  There is suggestion from the doctor that the patient stop smoking.
  It is recommendation that the vehicle owner be present at the court

30.4 Thể giả định trong một số trường hợp khác

• Dùng để diễn đạt một ước muốn hoặc một lời nguyền rủa, thường bao hàm các thế lực siêu nhiên.
  God be with you = Good bye.
  Curse this toad: Chết tiệt cái con cóc này.

• Dùng với động từ May trong một số trường hợp đặc biệt sau:

  • Come what may = Dù thế nào chăng nữa, dù bất cứ truyện gì.
    Come what may we will stand by you.

  • May as well not do sth .... if .... = Có thể đừng..... nếu không.
    You may as well not come if you can't be on time.
    Các anh có thể đừng đến nếu không đến được đúng giờ.

  • May/Might (just) as well do smt = Chẳng mất gì mà lại không, mất gì của bọ.
    Since nobody wants that job, we might (just) as well let him have it:
    Vì không ai thích việc này, mình chẳng mất gì mà lại không cho hắn ta làm nó

  • May diễn đạt một lời đề nghị mà người nói cho rằng chưa chắc nó đã được thực hiện:
    The sign on the lawn says clearly that people may not walk on the grass.
    (không dùng should trong trường hợp này).

  • May + S + link verb + adj hoặc May + S + verb + complement (Cầu chúc cho).
    May you both very happy: Chúc các bạn bách niên giai lão.
    May the conference be successful: Chúc hội nghị thành công rực rỡ.
    Long may she live to enjoy her good fortune: Chúc cho nàng sống lâu để hưởng vận may của nàng.

• If need be = If necessary = Nếu cần
  If need be, we can take another road.

• Dùng với động từ to be, bỏ to sau if để chỉ một sự giả định chưa được phân định rõ ràng là đúng hay sai.
  If that be right, then it would be no defence for this man to say he's innocent.

• Let it be me: Giả sử đó là tôi, giá phải tay tôi.
  - Husband: Let it be me.
  - Wife (suddenly appearing) : If that be you, what would you do.

• Be that as it may... = whether that is true or not... = Cho dù là phải thế hay không.
  Be that as it may, you have to accept it.

• Then so be it: Cứ phải vậy thôi.
  If we have to pay $2,000, then so be it (thì cứ phải trả thôi)

• Câu giả định dùng với it + to be + time

  • It's time (for sb) to do smt: đã đến lúc ai phải làm gì (Thời gian vừa vặn, không mang tính giả định).
    It's time for me to get to the airport: Đã đến lúc tôi phải ra sân bay.

  • It's time (hightime/about time) (for sb) did smt: đã đến lúc mà (thời gian đã trễ, mang tính giả định)
    It's time I got to the airport
    It's hightime the city government did smt to stop the traffic jam.

Những cách sử dụng khác của that

29. Những cách sử dụng khác của that

Ngoài việc sử dụng trong mệnh đề quan hệ, that còn được dùng trong một số trường hợp khác như dùng làm liên từ, dùng trong mệnh đề that.

29.1 That dùng với tư cách là một liên từ (rằng)

29.1.1 Trường hợp không bắt buộc phải có that

Đằng sau 4 động từ say, tell, think, believe thì that có thể bỏ đi được.
John said (that) he was leaving next week.

29.1.2 Trường hợp bắt buộc phải có that.

Đằng sau 4 động từ mention, declare, report, state thì that bắt buộc phải có mặt.
George mentioned that he was going to France next year.

That vẫn bắt buộc phải có mặt ở mệnh đề thứ 3 trong câu nếu mệnh đề chính sử dụng một trong 4 động từ trên.
The Major declared that on June the first he would announce the result of the search and that he would never overlook the crime punishment.

29.2 Mệnh đề that

Là loại mệnh đề có chứa that.

29.2.1 Dùng với chủ ngữ giả it và tính từ.

It + to be + adj + That + S + V = That + S + V ... to be + adj

It is well known that many residents of third world countries are dying.
That many residents of third world countries are dying is well known.

29.2.2 Dùng với động từ tạo thành một mệnh đề độc lập.

It + verb + complement + That + S + V = That + S + V + ... +V + complement

It surprises me that John would do such a thing
That John would do such a thing surprises me.

Người ta dùng chủ ngữ giả it trong văn nói để dễ nhận biết và that làm chủ ngữ thật trong văn viết. Trong một số trường hợp người ta đảo ngữ giới từ lên đầu câu, liên từ hoặc động từ tĩnh đảo lên trên THAT và sau đó mới là chủ ngữ thật. Công thức sử dụng như sau:

Prepositional phrase + link verb/stative verb + THAT + sentence as real subject, and THAT + sentence as real subject.

Among the surprising discoveries were that T.rex was a far sleeker but more powerful carnivore than previously thought, perhaps weighing less than 6.5 tons - no more than a bull elephant, and that T.rex habitat was forest, not swamp or plain as previously believed.

(Một trong số những phát hiện ngạc nhiên là ở chỗ loài khủng long bạo chúa là một loại ăn thịt có thân hình thon nhỏ hơn nhiều, song dũng mãnh hơn người ta đã từng nghĩ trước đây, có lẽ cân nặng chưa đến 6 tấn rưỡi - tức là không lớn hơn một con voi đực, và rằng môi trường sống của loài khủng long này là rừng chứ không phải là đầm lầy hay đồng bằng như người ta vẫn tưởng.)

The fact that + sentence The fact remains that + sentence The fact of the matter is that + sentence

The fact that Simon had not been home for 3 days didn’t seem to worry anybody.

Cách sử dụng một số cấu trúc P2

28. Cách sử dụng một số cấu trúc P₂

• Whould (should) like + to have + P2 : Diễn đạt một ước muốn không thành.
  He would like to have seen the photos = He would have liked to see the photos (But he couldn't).

• Dùng với một số động từ: to appear, to seem, to happen, to pretend
  Nên nhớ rằng hành động của nguyên mẫu hoàn thành xảy ra trước hành động của mệnh đề chính.
  He seems to have passed the exam = It seems that he has passed the exam.
  She pretended to have read the material = She pretended that she had read the material.

• Dùng với sorry, to be sorry + to have + P2: Hành động của nguyên mẫu hoàn thành xảy ra trước trạng thái sorry.
  The girls were sorry to have missed the Rock Concert
  (The girls were sorry that they had missed the Rock Concert.)

• Dùng với một số các động từ sau đây ở thể bị động: to ackowledge. believe, consider, find, know, report, say, suppose, think, understand. Hành động của nguyên mẫu hoàn thành xảy ra trước hành động của mệnh đề chính.
  He was believed to have gone out of the country.
  (It was believed that he had gone out of the country.)

• Dùng với một số các động từ khác như to claim, expect, hope, promise. Đặc biệt lưu ý rằng hành động của nguyên mẫu hoàn thành sẽ ở future perfect so với thời của động từ ở mệnh đề chính.
  He expects to have graduated by June.
  (He expects that he will have graduated by June.)
  He promised to have told me the secret by the end of this week.
  (He promised that he would have told me the secret by the end of this week.)

Cách sử dụng một số cấu trúc P1

27. Cách sử dụng một số cấu trúc P₁

• Have sb/sth + doing: làm cho ai làm gì.
  John had us laughing all through the meal.

• S + won't have sb + doing = S + won't allow sb to do sth: không cho phép ai làm gì
  I won't have him telling me what to do.

• Các cụm phân từ: adding, pointing out, reminding, warning, reasoning that đều có thể mở đầu cho một mệnh đề phụ gián tiếp.
  He told me to start early, reminding me that the road would be crowded.
  Reasoning that he could only get to the lake, we followed that way.

• To catch sb doing sth: bắt gặp ai đang làm gì (hàm ý bị phật lòng).
  If she catches you reading her diary, she will be furious.

• To find sb/sth doing sth: Thấy ai/ cái gì đang làm gì
  I found him standing at the doorway
  He found a tree lying across the road.

• To leave sb doing sth: Để ai làm gì
  I left Bob talking to the director after the introduction.

• Go/come doing sth (dùng cho thể thao và mua sắm)
  Go skiing/ go swimming/ go shopping/ come dancing

• To spend time doing sth: Bỏ thời gian làm gì
  He usually spends much time preparing his lessons.

• To waste time doing: hao phí thời gian làm gì
  She wasted all the afternoon having small talks with her friends.

• To have a hard time/trouble doing sth: Gặp khó khăn khi làm gì
  He has trouble listening to English. I had a hard time doing my homework.

• To be worth doing sth: đáng để làm gì
  This project is worth spending time and money on.

• To be busy doing something: bận làm gì
  She is busy packing now.

• Be no/ not much/ any/ some good doing smt: Không có ích, ít khi có ích (làm gì)
  It's no good my talking to him: Nói chuyện với anh ta tôi chả thấy có ích gì.
  What good is it asking her: Hỏi cô ta thì có ích gì cơ chứ

• P₁ được sử dụng để rút ngắn những câu dài:

  • Hai hành động xảy ra song song cùng một lúc thì hành động thứ hai ở dạng V-ing, hai hành động không tách rời khỏi nhau bởi bất kì dấu phảy nào.
    He drives away and whistles = He drives away whistling.

  • Khi hành động thứ hai hoặc các hành động tiếp sau theo nó là một phần trong quá trình diễn biến của hành động thứ nhất thì hành động thứ hai hoặc các hành động tiếp theo sau nó ở dạng V-ing. Giữa hai hành động có ngăn cách nhau bởi dấu phẩy.
    She went out and slammed the door = She went out, slamming the door.

  • Khi hành động thứ 2 hoặc các hành động sau nó là kết quả của hành động thứ nhất thì hành động thứ 2 và các hành động tiếp theo sẽ ở dạng V-ing. Nó sẽ ngăn cách với hành động chính bằng một dấu phẩy.
    He fired two shots, killling a robber and wounding the other.

  • Hành động thứ 2 không cần chung chủ ngữ với hành động thứ nhất mà chỉ cần là kết quả của hành động thứ nhất cũng có thể ở dạng V-ing.
    The plane crashed, its bombs exploding when it hit the ground.